BOLALIKDAKI INFEKSION KASALLIKLAR (MASALAN, QIZAMIQ, PAROTIT)NING KEYINGI HAYOTDA ERKAK BEPUSHTLIGIGA TA’SIRI
Keywords:
Kalit so‘zlar: infeksion kasalliklar, qizamiq, parotit (mumps), erkak bepushtligi, spermatogenez, testis orchi¬tis, reproduktiv salomatlikAbstract
ANNOTATSIYA
Bolalik davrida oziq‑infeksion kasalliklar, xususan qizamiq va parotit virusli infektsiyalari, keyingi hayotda erkak reproduktiv salomatligiga — ayniqsa spermatogenez, testis funksiyasi, siydik‐reproduktiv tizimning holatiga — salbiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin. Ushbu maqolada bolalikdagi infektsion kasalliklarning yuritilishi, ularning testis va reproduktiv organlarga bo‘lgan patofiziologik mexanizmlari, epidemiologik ma’lumotlari, diagnostikasi hamda erkak bepushtligi bilan bog‘liq tadqiqotlar tahlil qilinadi. Natijalar shuni ko‘rsatadiki, parotit infektsiyasining postpubertal davrda testis yallig‘lanishi (orchitis/epididymo‑orchitis) shaklida kechishi erkaklarda sperma parametrlari va reproduktiv imkoniyatlarga sezilarli ta’sir ko‘rsatishi mumkin. Bu esa bepushtlik xavfini oshirishi mumkinligi jihatdan jamoat salomatligi uchun muhim omildir.
References
1. Abdullayev, A.A. “Erkaklarda bepushtlik sabablari va davolash usullari.” O‘z Kasbining Fidoyisi, 2025;1(3):45 50. scientificacademy.org
2. Husanov, U.N. Bepushtlikda keng qamrovli ultratovush diagnostikasi. Samarqand: Samarqand davlat tibbiyot instituti, 2023. E-library SamMU
3. “Erkaklar bepushtligi – O‘zbekistonda diagnostika va zamonaviy davolash usullari.” IMC veb sayti, 2025. ivf.uz
4. “Bepushtlik – Milliylik-millat ko‘zgusi.” Milliycha.uz, 2022. Milliylik-millat ko'zgusi
5. “O‘zbekistonda sog‘liqni saqlash vazirining ma’lumotnomasi: Yuqtirish xavfi va bepushtlik.” O‘zbekiston Respublikasi SOG‘LIQNI SAQLASH VAZIRINING materiallari, 2025. API Портал
